Orchid
กล้วยไม้รองเท้านารี
มรดกล้ำค่าจากผืนป่าเอเชีย
เรื่อง...ชนินทร์ โถรัตน์ ภาพ...ชัยพฤกษ์ เพชรน้ำเอกกล้วยไม้รองเท้านารี(Slipper Orchid)นับเป็นหนึ่งในบรรดาต้นไม้ที่มีราคาแพงที่สุดในโลก อาจมีมูลค่าสูงถึงหลายล้านบาท เนื่องจากนานมาแล้วมีนักสำรวจชาวอังกฤษท่านหนึ่งพบกล้วยไม้ชนิดนี้และได้นำกล้วยไม้รองท้านารีต้นแรกจากป่าในอินเดียกลับไปปลูกเลี้ยงในอังกฤษ เหตุการณ์นี้เกิดประมาณต้นคริสต์ศตวรรษที่ 18 กล้วยไม้นี้มีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า(Paphiopedilum venustum)ในเวลาต่อมา เมื่อความเจริญก้าวหน้าด้านการศึกษาค้นคว้าทางพฤกษศาสตร์ ดำเนินไปพร้อมกับลักษณะล่าอาณานิคม กล้วยไม้อีกหลายสิบชนิดจากผืนป่าแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จึงถูกพากลับสู่ดินแดนเจ้าของอาณานิคม และได้กลายเป็นไม้ประดับที่ได้รับความนิยมอย่างสูงสุดในประวัติศาสตร์วงการพืชสวน ฟังๆไปก็คล้ายนิทานเนอะ แต่นี่เป็นเรื่องจริงนะ
รองเท้านารีอินทนนท์ (Paphiopedilum villosum)
(ภาพ...วิภาส วิเชียรศิลป์)
รองเท้านารีเมืองกาญจน์ (Paphiopedilum parishii)
(ภาพ...นพดล กันบัว)
รองเท้านารีหมู่เกาะช่องอ่างทอง
ที่อาจเป็นลูกผสมในธรรมชาติ (ภาพ..สุรจิต จามรมาน)
รองเท้านารีดอยตุง (Paphiopedilum chalesworthii)
รองเท้านารีคางกบ (Paphiopedilum callosum)
บริเวณกลีบกระเป๋าของกล้วยไม้สกุลรองเท้านารี จะมีช่องเปิดด้านบน เพื่อให้แมลงที่ลงไปกินน้ำหวานลอดขึ้นมาโดนเกสรและเกิดการผสมพันธุ์
รองเท้านารีเหลืองตรัง
ที่ขึ้นอยู่ในสภาพธรรมชาติ บนเกาะกลางทะเลฝั่งอันดามัน (ภาพ...ธีรพงษ์ ลุทรัพย์อนันต์)
รองเท้านารีเหลืองตรัง (Paphiopedilum gokefroyae)
รองเท้านารีฝาหอย (Paphiopedilum bellatulum)
รองเท้านารีคางกบคอแดง (Paphiopedilum appletonianum)
รองเท้านารีสุขะกูล (Paphiopedilum sukhakulii)
รองเท้านารีเหลืองปราจีน (Paphiopedilum concolor)
รองเท้านารีขาวสตูล (Paphiopedilum niveum)
หอมกลิ่นกล้วยไม้
ข้อมูล...ผศ. จิตราพรรณ พิลึก เรื่อง...ชนินทร์ โถรัตน์ ภาพ...Nature Explorer
กล้วยไม้ไต่ไม้ค่าง รัถยา
ส่งกลิ่นตะหลบมา เฟื่องฟุ้ง
กลกลิ่นขนิษฐ์นา รีรัตน์ เรียมเอย
หอมตระหลบอบมุ้ง รุ้งเช้ายังหอม
บทร้อยกรองข้างต้นนี้เป็นส่วนหนึ่งจาก "นิราศกาญจนบุรี" พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ รัชกาลที่ 5
สามปอย (Vanda brunnea)
กล้วยไม้อิงอาศัย พบตามป่าผลัดใบทางภาคเหนือ ดอกมีกลิ่นแรง ออกดอกฤดูร้อน (ภาพสุรจิต จามรมาน)
เอื้องคำ (Dendrobium chrysotoxumi)
กล้วยไม้อิงอาศัยที่พบได้ทั่วไปตามป่าผลัดใบ ดอกมีกลิ่นหอมแรง ออกดอกฤดูร้อน (ภาพ...ธีระพงษ์ ลุทรัพย์อนันต์)
เอื้องมณีไตรรงค์ (Dendrobium wardianim)
กล้วยไม้อิงอาศัยที่หายากชนิดหนึ่ง พบเฉพาะในป่าดิบเขาทางภาคเหนือ ดอกมีกลิ่นหอมหวาน ออกดอกฤดูร้อน (...ภาพธีระพงษ์ ลุทรัพย์อนันต์)
เอื้องสายน้ำครั่ง (Dendrobium parishii)
กล้วยไม้อิงอาศัย พบตามป่าผลัดใบทางภาคตะวันตก ดอกมีกลิ่นหอมฉุน ออกดอกฤดูร้อน (ภาพ...ธีระพงษ์ ลุทรัพย์อนันต์)
เอื้องคำปากไก่ (Dendrobium trigonopus)
กล้วยไม้อิงอาศัยขึ้นตามกิ่งไม้ในป่าดิบเขา และป่าสนเขาทางภาคเหนือ ดอกมีกลิ่นหอมหวานและหอมแรง ออกดอกฤดูร้อน (ภาพ...โฟโต้สแควร์)
เอื้องจำปาน่าน (Dendrobium sucatum)
กล้วยไม้อิงอาศัยที่หายาก พบเฉพาะในป่าดิบเขาทางภาคเหนือและภาคอีสาน ดอกมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ ออกดอกฤดูร้อน
เอื้องผึ้ง (Dendrobium lindley)
กล้วยไม้อิงอาศัยขึ้นเกาะตามต้นไม้ในป่าเต็งรังทางภาคเหนือและภาคอีสาน ดอกมีกลิ่นหอมคล้ายน้ำผึ้ง ออกดอกฤดูร้อน (ภาพ...สุรจิต จามรมาน)
เอื้องแซะหลวง (Dendrobium scabrilingue)
กล้วยไม้อิงอาศัยขึ้นตามป่าดิบเขาทางภาคเหนือ จัดเป็นกล้วยไม้ที่มีกลิ่นหอมที่สุดชนิดหนึ่ง ออกดอกฤดูหนาว (ภาพ...ชัยพฤกษ์ เพชรน้ำเอก)
ส่วนที่ส่งกลิ่นหอมของกล้วยไม้ คือ ต่อกลิ่น ซึ่งอยู่บริเวณกลีบปาก (ภาพ...ชัยพฤกษ์ เพชรน้ำเอก)
สามปอยหลวง (Vanda denisoniana)
กล้วยไม้อิงอาศัย พบตามป่าผลัดใบทางภาคเหนือ ดอกมีกลิ่นหอมแรง ออกดอกฤดูฝน (ภาพ...ชัยพฤกษ์ เพชรน้ำเอก)
เอื้องกุหลาบกระเป๋าเปิด (Aerides falcata)
กล้วยไม้อิงอาศัยขึ้นตามต้นไม้ในป่าผลัดใบทางภาคเหนือและภาคอีสาน ดอกมีกลิ่นหอมแรง ออกดอกฤดูร้อน (ภาพ...สุรจิต จามรมาน)
นางอั้วใหญ่ (Pecteilis susannae)
กล้วยไม้ในดิน พบตามป่าดิบแล้งทางภาคอีสานและภาคใต้ ดอกมีกลิ่นหอมหวาน ออกดอกฤดูฝน (ภาพ...ปิยเกษตร สุขสถาน)
ตั๊กแตนกล้วยไม้ Mantis sp.
ข้อมูลจาก NISSAN MAGAZINE